Bonerowie to ród pochodzący z Alzacji, który z końcem XV wieku zdobył niezwykłe wpływy. Nazwisko pojawia się w wielu kontekstach i łączy się z wieloma osobami żyjącymi w końcu wieku XV i w wieku XVI, m. in. z Witem Stwoszem i Zygmuntem Starym.

  Za zdobywcę fortuny uważa się Jana Bonera. Ten zaskarbił sobie przychylność i zaufanie króla Zygmunta Starego, które zaprocentowało objęciem stanowiska wielkorządcy na dworze królewskim oraz zarządcy żup solnych w Wieliczce. Szybko rosnący majątek został zainwestowany w 1523 kiedy Jan Boner przejął zamek w Ogrodzieńcu od podupadłej rodziny Toporczyków-Pileckich.

  Do historii przeszedł także brat Jana - Jakub Andrzej, zamieszkały we Wrocławiu, istotny jednak dla Krakowa, jako że jego imię pojawia się w kontekście Wita Stwosza. Według pewnych anegdot miał on być wmieszany w oszustwo dokonane przez słynnego rzeźbiarza, chcącego odzyskać swój utracony majątek. Jakub Andrzej miał sześcioro dzieci z których największą karierę zrobił Seweryn.

  Po śmierci Jana majątek Ogrodzieniec przejął jego bratanek, wyżej wspomniany Seweryn. Seweryn rozbudował zamek w Ogrodzieńcu, tworząc z niego rezydencję prawie równającą się z Zamkiem Królewskim na Wawelu. Nasz bohater ożenił się w 1515 roku z Zofią z Bethmanów, właścicielką Balic i tym samym w jednych rękach zgromadził ogromny majątek. Zważywszy na posiadłości wspomniany Seweryn Boner zostawił ślad na zamku w Ogrodzieńcu, na bramie wejściowej umiescił napis: 'Severinus Boner de Balicze et Ogrodzieniec'. Seweryn zmarł w roku 1549 i pochowany został w niedalekim Kromołowie.

  Ostatnią z rodu Bonerów była Zofia, która wyszła za mąż za Jana Firleja, marszałka wielkiego koronnego i wojewode lubelskiego.

  Ślady po rodzinie Bonerów można znaleźć w następujących miejscach:

 • Rynek Główny 9 - Pałac Bonerów
 • Rynek Główny 42 - Pałac Bonerów
 • Kościół Mariacki, Kaplica św. Jana Chrzciciela - nagrobek Seweryna Bonera i jego żony Zofii z Bethmanów
 • Zamek w Ogrodzieńcu - rezydencja przejęta od Toporczyków-Pileckich przez Jana Bonera i rozbudowana przez Seweryna Bonera
 • Bonarka - dziś galeria handlowa w odległości ok. 4 km. od centrum Krakowa, nazwa zaczerpnięta od niegdysiejszych posiadłości Bonerów pod Krakowem

  Literatura:

 • Ryszard Jakubowski, Szlak Orlich Gniazd, Wrocław 2008, rozdz. 'Ogrodzieniec i Podzamcze' s. 191-201